Luchtwachttorens in de Noordoostpolder

De koude oorlog in de Noordoostpolder

Tijdens de Koude Oorlog stonden in de regio Noordoostpolder-Urk 3 luchtwachttorens. Op de torens speurden luchtwachters van het Korps Luchtwachtdienst (KLD) met een verrekijker het luchtruim af naar vijandige vliegtuigen. De vijand verwachtte men uit het oosten: de Sovjets en hun bondgenoten uit de Warschaupactlanden.

Netwerk van uitkijkposten verspreid over Nederland

Het Korps Luchtwachtdienst was een semigeheim netwerk van 276 uitkijkposten, verspreid over Nederland. Het KLD was actief tussen 1950 en 1968 en maakte deel uit van de luchtverdediging tijdens de Koude Oorlog (1945-1991). Het KLD spoorde met oog en oor vijandelijke laagvliegers op die beneden radarbereik vlogen (lager dan 900 meter). Zo beschermde het KLD het lage luchtruim, als aanvulling op de radar. De torens stonden op maximaal 16 km afstand van elkaar. Drie torens vormden een kring. Ze stonden in verbinding met dezelfde contactpersoon in het luchtwachtcentrum.

Raatbouwtoren

De torens bestonden uit prefab betonnen raatbouwelementen. Hiermee kon een toren in 2 tot 3 weken worden opgebouwd. Het ontwerp was van de uit Friesland afkomstige en in Den Haag werkzame architect Marten Zwaagstra. NV Schokbeton uit Kampen produceerde de raatelementen. Dit model toren van 12 meter hoog was het meest gebouwde type destijds. Op de toren was een open uitkijkplatform en een schuilnis. De toren stond op 4 palen van 3,5 meter lang en kostte 13.700 gulden.

Draaipanelen

Buro NIV verzorgde het ontwerp van vier informatiepanelen en twee maatwerk cortenstalen frames voor de draaipanelen. De frames tonen de contouren van de torens en de codenamen van de uitkijkposten (6K2 en 6K3, of kortweg Karel 2 en Karel 3).

Voor meer informatie: luchtwachttorens.nl